80% Dân Số Nhiễm Vi Khuẩn HP Sức Khỏe Người Việt Bị Đe Dọa

Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2024 – Một báo cáo mới đây cho thấy 70-80% dân số Việt Nam đang nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP), loại vi khuẩn có liên quan mật thiết đến các bệnh lý dạ dày, đặc biệt là ung thư dạ dày. Con số đáng báo động này, cùng với thực trạng số ca ung thư dạ dày gia tăng tại các bệnh viện, đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về sức khỏe cộng đồng.

Thực trạng đáng lo ngại

Theo PGS.TS.BS Nguyễn Duy Thắng, Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện K Trung ương, tỷ lệ người Việt nhiễm vi khuẩn HP ở mức rất cao, dao động từ 70-80%. Đây là một con số đáng lo ngại, bởi HP được xác định là một trong những nguyên nhân chính gây da các bệnh lý như viêm loét dạ dày, tá tràng, và ung thư dạ dày.

Tỷ lệ nhiễm HP ở Việt Nam cao hơn nhiều so với tỷ lệ trung bình toàn cầu (khoảng 50%). Đặc biệt, tỷ lệ này còn cao hơn ở các vùng nông thôn, vùng có điều kiện vệ sinh kém. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa Gastroenterology, tỷ lệ nhiễm HP ở người trưởng thành tại Việt Nam là 74%, trong khi ở trẻ em là 40%. Sự khác biệt này có thể do thói quen ăn uống, vệ sinh cá nhân, và môi trường sống.

Mặc dù không phải ai nhiễm HP cũng đều phát triển thành ung thư dạ dày, nhưng vi khuẩn này được xác định là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra căn bệnh này. Theo thống kê, khoảng 1-3% người nhiễm HP sẽ phát triển thành ung thư dạ dày. Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư ở người nhiễm HP bao gồm: nhiễm HP type độc lực cao, tiền sử gia đình có người mắc ung thư dạ dày, chế độ ăn uống nhiều muối, ít rau xanh và trái cây, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia.

Sự gia tăng số ca mắc ung thư dạ dày tại các bệnh viện là một minh chứng rõ ràng cho thực trạng đáng lo ngại này. Bệnh viện K trung ương ghi nhận số ca mắc mới tăng 15% trong 9 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm trước, trong khi Bệnh viện Ung bướu TP.HCM ghi nhận mức tăng 12%. Điều đáng nói là, nhiều bệnh nhân đến khám khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, với các triệu chứng như đau bụng dữ dội, nôn ra máu, sụt cân nhanh chóng. Lúc này, khối u thường đã di căn sang các cơ quan khác, khiến việc điều trị gặp rất nhiều khó khăn và tiên lượng sống sót thấp.

Gánh nặng bệnh tật đè lên vai người dân và hệ thống y tế

Vi khuẩn HP là một loại vi khuẩn gram âm, có khả năng sống sót và phát triển trong môi trường axit khắc nghiệt của dạ dày. Chúng xâm nhập vào cơ thể con người chủ yếu qua đường ăn uống, sử dụng chung dụng cụ ăn uống với người nhiễm bệnh, hoặc do vệ sinh kém. Sau khi xâm nhập, HP sẽ bám vào niêm mạc dạ dày, gây tổn thương và viêm nhiễm. Quá trình viêm nhiễm mãn tính này, nếu không được kiểm soát, có thể dẫn đến loét dạ dày, tá tràng, và cuối cùng là ung thư dạ dày.

Tỷ lệ nhiễm HP cao đồng nghĩa với việc một bộ phận lớn dân số đang phải đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh lý dạ dày, từ viêm loét cho đến ung thư. Điều này không chỉ gây ra những đau đớn, khó chịu cho người bệnh, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, khả năng lao động và học tập.

Đối với hệ thống y tế, số lượng bệnh nhân mắc các bệnh lý dạ dày, đặc biệt là ung thư dạ dày, ngày càng gia tăng, tạo áp lực lớn lên cơ sở vật chất, nguồn nhân lực và ngân sách y tế. PGS.TS.BS Nguyễn Duy Thắng, Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện K Trung ương, cho biết bệnh viện đang quá tải bệnh nhân ung thư dạ dày, nhiều trường hợp phải chờ đợi lâu mới được phẫu thuật, điều trị.

Nguy cơ suy giảm năng suất lao động và ảnh hưởng đến kinh tế

Các bệnh lý dạ dày do HP gây ra, đặc biệt là ung thư dạ dày, thường kéo dài và tốn kém chi phí điều trị. Người bệnh phải nghỉ việc, giảm năng suất lao động, thậm chí mất khả năng lao động, ảnh hưởng đến thu nhập cá nhân và gia đình. Về mặt kinh tế vĩ mô, tình trạng này có thể dẫn đến suy giảm năng suất lao động quốc gia, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế – xã hội.

Tỷ lệ nhiễm HP cao trong cộng đồng đặt ra thách thức lớn cho công tác phòng chống và kiểm soát bệnh. Việc nâng cao nhận thức cộng đồng về vi khuẩn HP, thay đổi hành vi vệ sinh ăn uống, và khuyến khích người dân đi khám sức khỏe định kỳ là những nhiệm vụ cấp bách.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc thay đổi hành vi, thói quen của người dân không phải là điều dễ dàng. Nhiều người vẫn chưa nhận thức được tác hại của vi khuẩn HP, chủ quan trong việc vệ sinh ăn uống, hoặc e ngại chi phí khám sức khỏe. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc của các ban ngành, đoàn thể, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục sức khỏe, để người dân hiểu rõ hơn về vi khuẩn HP và chủ động phòng tránh bệnh.

Vi khuẩn HP là mối đe dọa tiềm ẩn đối với sức khỏe người Việt, góp phần làm gia tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Nâng cao nhận thức cộng đồng về vi khuẩn HP, thực hiện các biện pháp phòng ngừa, và khám sức khỏe định kỳ là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Hãy chủ động chăm sóc sức khỏe, để cuộc sống luôn tràn đầy năng lượng và niềm vui