Y Tế Dự Phòng Và Chăm Sóc Sức Khỏe Chủ Động: Xu Hướng Tất Yếu

Trong bối cảnh xã hội hiện đại với những biến đổi không ngừng về môi trường, lối sống và sự xuất hiện của các bệnh lý mới, việc chú trọng y tế dự phòng và chăm sóc sức khỏe chủ động ngày càng trở nên quan trọng. Đây không chỉ là giải pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cá nhân, mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm thiểu gánh nặng bệnh tật cho toàn xã hội.

Thực trạng và những bước tiến đáng ghi nhận

Trong bối cảnh các bệnh không lây nhiễm đang gia tăng mạnh mẽ và gánh nặng bệnh tật ngày càng đè nặng lên hệ thống y tế, y tế dự phòng và chăm sóc sức khỏe chủ động nổi lên như một giải pháp tất yếu để bảo vệ và nâng cao sức khỏe người dân. Tại Việt Nam, tuy vẫn còn nhiều thách thức, nhưng những năm gần đây đã ghi nhận những chuyển biến tích cực trong lĩnh vực này.

Theo số liệu của Bộ Y tế, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đã đạt trên 92% (2023). Đây là một nền tảng quan trọng để người dân tiếp cận các dịch vụ y tế dự phòng. Bên cạnh đó, chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia đạt độ bao phủ trên 90%, góp phần kiểm soát hiệu quả các bệnh truyền nhiễm, loại trừ bại liệt và gần hết uốn ván sơ sinh. Sức khỏe bà mẹ trẻ em được cải thiện rõ rệt, thể hiện qua việc tỷ lệ tử vong mẹ giảm từ 233 ca/100.000 trẻ đẻ sống (1990) xuống còn 51,3 ca/100.000 trẻ đẻ sống (2020)…

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, y tế dự phòng tại Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn. Nhận thức của một bộ phận người dân về y tế dự phòng còn hạn chế, nhiều người chỉ đi khám khi đã có bệnh. Nguồn lực đầu tư cho y tế dự phòng còn chưa tương xứng với nhu cầu thực tế, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa. Chất lượng dịch vụ y tế dự phòng ở một số nơi còn chưa đáp ứng được yêu cầu, thiếu trang thiết bị hiện đại và nhân lực có trình độ chuyên môn cao.

Những thay đổi tích cực và giải pháp cho tương lai

Nhận thức được tầm quan trọng của y tế dự phòng, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm thúc đẩy phát triển lĩnh vực này. Chiến lược Quốc gia về Y tế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xác định y tế dự phòng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Bộ Y tế cũng đẩy mạnh các chương trình truyền thông, giáo dục sức khỏe, nâng cao nhận thức của người dân về phòng chống bệnh tật và tầm soát bệnh sớm.

Để nâng cao hiệu quả y tế dự phòng, cần tập trung vào một số giải pháp sau:

• Tăng cường đầu tư cho y tế dự phòng: Cần tăng cường ngân sách cho y tế dự phòng, đặc biệt là đầu tư cho cơ sở vật chất, trang thiết bị và đào tạo nguồn nhân lực.
• Nâng cao chất lượng dịch vụ y tế dự phòng: Cần chuẩn hóa quy trình khám chữa bệnh, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý và cung cấp dịch vụ y tế dự phòng.
• Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục sức khỏe: Cần đa dạng hóa hình thức truyền thông, phổ biến kiến thức về phòng chống bệnh tật, khuyến khích người dân thực hiện lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ.
• Phát triển y tế dự phòng dựa vào cộng đồng: Cần tăng cường vai trò của cộng đồng trong việc phòng chống bệnh tật, xây dựng mạng lưới cộng tác viên y tế, đẩy mạnh hoạt động tư vấn và chăm sóc sức khỏe tại nhà.
• Ứng dụng công nghệ thông tin: Xây dựng hệ thống thông tin y tế để quản lý, theo dõi và đánh giá hiệu quả các chương trình y tế dự phòng.

Chăm sóc sức khỏe chủ động: Chìa khóa vàng cho sức khỏe

Chăm sóc sức khỏe chủ động là một phần quan trọng của y tế dự phòng. Nó không chỉ giúp phòng ngừa bệnh tật mà còn nâng cao sức khỏe thể chất và tinh thần, nâng cao chất lượng cuộc sống. Chăm sóc sức khỏe chủ động bao gồm các hoạt động như:

• Thực hiện lối sống lành mạnh: Ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia.
• Khám sức khỏe định kỳ: Thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh để phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn.
• Tiêm chủng đầy đủ: Tiêm chủng là biện pháp phòng bệnh hiệu quả và an toàn.
• Tự theo dõi sức khỏe: Theo dõi các chỉ số sức khỏe như huyết áp, cân nặng, lượng đường trong máu…
• Sử dụng các dịch vụ y tế dự phòng: Tham gia các chương trình tầm soát bệnh, tư vấn sức khỏe, tiêm chủng…

Y tế dự phòng và chăm sóc sức khỏe chủ động là xu hướng tất yếu để bảo vệ và nâng cao sức khỏe người dân trong bối cảnh hiện nay. Bằng việc tăng cường đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ, đẩy mạnh truyền thông và phát huy vai trò của cộng đồng, Việt Nam có thể đạt được những bước tiến quan trọng trong lĩnh vực này, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn dân.