Điều trị vảy nến bằng UVB: Mọi điều cần phải biết
Y học hiện đại đã tìm ra rất nhiều phương pháp điều trị vảy nến. Ngoài sử dụng thuốc, người bệnh còn có thể lựa chọn điều trị bằng quan trị liệu, điển hình nhất là chiếu UVB. Sau đây, hãy cùng tìm hiểu phương pháp điều trị vảy nến bằng UVB.
Điều trị vảy nến bằng UVB là gì?
Sử dụng UVB trong điều trị vảy nến là cách chiếu ánh sáng trực tiếp lên da, làm sạch các mảng vảy nến đồng thời loại bỏ triệu chứng của bệnh. Phương pháp điều trị này còn có các tên gọi khác như quang hóa trị liệu, chiếu tia…
Với cách điều trị này, các bác sĩ sẽ sử dụng tia B hay tia UVB để chiếu lên vùng da bị bệnh. Đây là những tia có bước sóng ngắn, sau khi tác động lên da, nó sẽ giúp kiểm soát tế bào gây bệnh và làm giảm các tổn thương trên da một cách nhẹ nhàng, không gây đau đớn cho người bệnh.
Vảy nến là một loại bệnh da liễu mãn tính rất khó khăn trong điều trị. Hiện nay chưa có phác đồ điều trị thành công 100% căn bệnh này. Nhưng áp dụng các phương pháp, trong đó có UVB giúp mang lại kết quả khả quan.
Các hình thức điều trị vảy nến bằng UVB
Cũng giống như các phương thức điều trị vảy nến khác, phương pháp UVB cũng có nhiều hình thức khác nhau. Các bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng bệnh, mức độ nặng nhẹ cụ thể để đưa ra hình thức điều trị UVB cho từng bệnh nhân.
Một số hình thức điều trị vảy nến bằng tia UVB được áp dụng phổ biến có thể kể đến như:
Chữa trị vảy nến bằng tia UVB băng thông rộng
Đây là phương pháp trị liệu được sử dụng từ rất lâu đời bằng cách chiếu tia UVB có bước sóng rộng, tác động trực tiếp lên vùng da bị bệnh. Điều này giúp làm giảm sự phát triển và lây lan của các tế bào vảy nến và tái tạo, hồi phục tế bào tổn thương, giảm triệu chứng của bệnh.
Hạn chế của hình thức điều trị này là chiếu tia UVB băng rộng có khả năng gây bỏng. Do đó, chỉ thực hiện phương pháp này trong trường hợp sử dụng quang trị liệu UVB khác mà không hiệu quả.
Điều trị vảy nến bằng UVB băng hẹp
Điều trị vảy nến bằng hình thức chiếu UVB băng hẹp được đánh giá là có hiệu quả hơn hẳn so với UVB băng rộng. Phương pháp này có thể loại trừ hết các tia UV thừa, tiềm ẩn gây hại cho da, tập trung chiếu các tia sáng có bước sóng từ 311 – 312nm, giúp làm sạch vảy nến nhanh và kiểm soát sự ổn định của bệnh tốt hơn.
Vì những ưu điểm nổi bật đó mà UVB băng hẹp được áp dụng điều trị rộng rãi tại các bệnh viện hiện nay. Tuy nhiên, chi phí điều trị vảy nến dải hẹp khá cao. Một số bệnh viện khuyến cáo nên sử dụng phương thức này thay cho điều trị vảy nến bằng UVB băng rộng để giảm nguy cơ bị bỏng cho bệnh nhân.
Các bước thực hiện điều trị vảy nến bằng UVB băng hẹp:
- Kiểm tra để xác định độ nhạy cảm với ánh sáng, các bệnh lý khác và liều đỏ da thấp nhất.
- Thử chiếu UVB trong khoảng thời gian 3 giây lên 6 vị trí khác nhau của cơ thể.
- Xác định tuýp da của bệnh nhân. Thường thì người Việt Nam có tuýp da IV. Do đó, liều chiếu sáng ban đầu sẽ là 500mJ/cm2. Các liều tiếp theo sẽ tăng lên khoảng 30% nếu như không phát hiện thấy những kết quả bất thường.
- Thời gian điều trị từ 2 đến 5 buổi trong 1 tuần, theo chỉ định của bác sĩ. Số buổi điều trị giảm dần nếu các chỉ số trên da dần về mức bình thường. Cụ thể là khi chiếu đến chỉ số PASI đạt 75 thì giảm thời gian trị liệu xuống còn 2 buổi/tuần. Trong 1 tháng tiếp theo, chỉ số vẫn ổn định như vậy thì sẽ giảm 1 buổi/ 1 tuần. Sau cùng, bệnh nhân chỉ cần chiếu UVB 1 lần trong 1 tháng.
Lưu ý khi chiếu UVB băng hẹp:
- Nếu da đỏ mức độ 2 thì giảm 30% liều. Nếu da tăng đỏ ở mức độ 3 thì dừng chiếu UVB trong 7 ngày để theo dõi diễn biến bệnh lý.
- Liều cao nhất điều trị UVB cho bệnh nhân vảy nến có da thuộc tuýp IV là 3J/cm2.
- Cần tuân thủ nghiêm ngặt việc kiểm tra trước khi chiếu UVB.
Laser UVB
Đây là hình thức đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chấp nhận. Tại Việt Nam, một số bệnh viện đã áp dụng phương pháp này trong điều trị các ca vảy nến ở mức độ nhẹ, diện tích nhỏ, như vảy nến móng tay, vảy nến ở chân… Về bản chất, nó có nhiều điểm tương đồng với UVB băng hẹp tuy nhiên nó được thực hiện thông qua tia laser.
Laser UVB chỉ định trong các vùng da nhỏ hẹp, diện tích bị vảy nến không quá 5% trên tổng diện tích da toàn cơ thể. Lý giải điều này, các chuyên gia cho rằng, điều trị trên vùng da hẹp giúp hạn chế lượng tia cực tím tiếp xúc trên da và giảm nguy cơ rủi ro cũng như các tác dụng phụ khác.
Liệu trình laser UVB kéo dài khoảng 2 – 3 lần/tuần. Kết quả điều trị khả quan sau khoảng 10 buổi điều trị. Tuy nhiên, chi phí của hình thức này khá cao nên chưa được áp dụng đại trà tại các cơ sở khám chữa bệnh.
Điều trị bệnh vảy nến tại nhà bằng thiết bị chiếu tia UVB
Thực tế là điều trị vảy nến theo phương pháp quang trị liệu tốn khá nhiều thời gian và chi phí, cho nên nhiều người đã lựa chọn cách điều trị vảy nến tại nhà bằng thiết bị chiếu UVB. Cách làm này giúp người bệnh chủ động và tiết kiệm hơn. Tuy nhiên trước khi điều trị cần thăm khám kỹ lưỡng bởi bác sĩ chuyên khoa.
Khi sử dụng thiết bị chiếu tia UVB tại nhà, người bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc và liệu trình điều trị của bác sĩ một cách nghiêm ngặt.
Áp dụng ánh nắng tự nhiên
Thuận tiện và không tốn chi phí, người bệnh vảy nến có thể tận dụng tia UVB có trong ánh nắng mặt trời. Một số chuyên gia đã đưa ra kết luận rằng tia UVB có trong tự nhiên hoạt động tương tự như các tia UVB trong phương pháp quang trị liệu.
Các thực hiện rất đơn giản:
- Người bệnh vảy nến chỉ cần dành ra 5 đến 10 phút mỗi ngày đẻ tắm nắng trong thời điểm từ 6 đến 9 giờ sáng hoặc 4 đến 5 giờ chiều. Nếu cơ thể có thể đáp ứng được thì có thể gia tăng thời gian tắm nắng nhiều hơn.
- Để lộ vùng da bị vảy nến khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trực tiếp.
Với những vùng da không bị vảy nến, cần thoa kem chống nắng hoặc che chắn cẩn thận. So với các hình thức điều trị vảy nến công nghệ UVB như trên, thì phương pháp này cho kết quả chậm hơn. Mặc dù vậy, khi quyết định thực hiện phương pháp này, người bệnh cũng nên tham khảo tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.
[middle_link]
Những điều cần chuẩn bị trước khi điều trị vảy nến bằng UVB
Khâu chuẩn bị đóng vai trò rất quan trọng, quyết định toàn bộ quá trình điều trị có suôn sẻ hay không. Do đó, trước khi thực hiện chiếu UVB chữa vảy nến, cần chuẩn bị những vấn đề sau:
Đối với người bệnh
- Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị bệnh và lau khô bằng khăn sạch. Tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm.
- Chuẩn bị tâm lý sẵn sàng. Có bất cứ băn khoăn gì về phương pháp điều trị cần trao đổi trực tiếp với bác sĩ, bao gồm cả những thông tin về tác dụng phụ.
- Chuẩn bị kem dưỡng ẩm để bôi cho da sau khi chiếu UVB.
- Kiểm tra kỹ lưỡng các chỉ số cơ thể, thực hiện đầy đủ các xét nghiệm và ký giấy cam kết theo quy định của bệnh viện.
Đối với bác sĩ
- Kiểm tra tổng thể tình trạng sức khỏe bệnh nhân và đánh giá mức độ da, tình hình bệnh lý của người bệnh.
- Thông báo với bệnh nhân đặc điểm của phương pháp điều trị vảy nến bằng UVB, bao gồm đầy đủ ưu điểm, hạn chế, các tác dụng phụ …
- Quyết định hình thức điều trị phải dựa trên mức độ nặng, nhẹ của bệnh.
- Lập hồ sơ bệnh án tỉ mỉ và chi tiết về tình trạng vảy nến, phác đồ điều trị.
- Theo dõi tiến triển của người bệnh sau mỗi lần chiếu UVB.
- Xử lý các vấn đề liên quan đến tác dụng phụ hay rủi ro khác, nếu có.
Những câu hỏi thường gặp về phương pháp điều trị vảy nến bằng UVB
Là phương thức điều trị bệnh vảy nến hiện đại, áp dụng công nghệ cao, cho nên rất nhiều câu hỏi được người bệnh đưa ra xoay quanh trị vảy nến bằng tia UVB. Sau đây là một số vấn đề được quan tâm.
Điều trị vảy nến bằng UVB có hiệu quả không?
Ai cũng vậy, nếu chưa thực hiện chữa trị vảy nến bằng UVB thì đều mang tâm lý băn khoăn, không biết có hiệu quả hay không? Điều này là hoàn toàn dễ hiểu bởi vì đây cũng là phương pháp điều trị bằng công nghệ hiện đại, còn nhiều mới mẻ.
Theo các chuyên gia, đây là cách chữa vảy nến nhẹ nhàng, không đau đớn, không phải đưa thuốc vào cơ thể. Các thực hiện dễ dàng, chỉ cần chiếu tia UVB lên bề mặt da của bệnh nhân. Các ghi nhận cho thấy, biện pháp này mang lại hiệu quả tích cực sau vài lần thực hiện.
Trong quá trình điều trị bằng tia UVB, những vảy da bong tróc sẽ được làm sạch, da êm dịu hơn đồng thời làm giảm các triệu chứng khó chịu như ngứa rát, sưng đỏ. Người bệnh có thể tự tin quay trở lại cuộc sống, sinh hoạt thường lệ. Theo thống kê, có đến 50% người bệnh cảm nhận kết quả hài lòng sau khi điều trị vảy nến theo phương pháp này.
Tuy nhiên, để biết chính xác, điều trị vảy nến bằng UVB có hiệu quả hay không, thì còn phải dựa vào nhiều yếu tố khác nhau như mức độ bệnh, tình trạng sức khỏe bệnh nhân, khả năng đáp ứng… Cần trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa để có những phương pháp xử lý phù hợp nhất.
Điều trị vảy nến bằng UVB có những tác dụng phụ gì?
UVB là một loại tia cực tím, do đó, dù được đánh giá là phương pháp trị vảy nến an toàn, không đau đớn, nhưng chiếu UVB chữa vảy nến người bệnh có thể gặp 1 số tác dụng phụ như sau:
- Cảm giác da khô rát, ngứa ngáy hơn sau mỗi lần chiếu UVB.
- Có thể viêm kết mạc hoặc viêm giác mạc. Do vậy trong quá trình thực hiện cần đeo kính bảo vệ mắt.
- Chiếu UVB với cường độ mạnh có thể khiến cho da phồng rộp, bỏng rát.
- Vùng da bị chiếu UVB sẽ thay đổi sắc tố nên sẽ có màu sẫm hơn các vùng da khác.
- Có thể gây đau nhức đầu, choáng váng và mệt mỏi.
- Có nguy cơ gây ung thư da nếu như sử dụng trong thời gian dài.
Những ai không nên áp dụng phương pháp này để điều trị vảy nến
Mặc dù được đánh giá là phương pháp điều trị vảy nến hiệu quả, nhưng không phải ai cũng đủ điều kiện để chiếu tia UVB chữa vảy nến. Phương pháp này chống chỉ định với những đối tượng sau:
- Mắc bệnh porphyrin da
- Dày sừng ánh sáng
- Các bệnh pemphigoid hay bệnh Pemphigus
- Người bị suy giảm các chức năng của gan và thận
- Những bệnh lý về mắt như đục thủy tinh thể
- Những người đang sử dụng thuốc Cyclosporine ức chế miễn dịch
- Những người đã có tiền sử bị ung thư da
Điều trị vảy nến bằng UVB ở đâu? Chi phí bao nhiêu?
Điều trị vảy nến bằng UVB là phương pháp điều trị đòi hỏi kỹ thuật chuyên môn cao. Bởi vậy, cần lựa chọn địa chỉ uy tín, các bác sĩ chuyên khoa giỏi chuyên môn và kinh nghiệm. Tốt nhất người bệnh hãy đến thăm khám và điều trị vảy nến UVB tại những bệnh viện chuyên khoa.
Nếu ở Hà Nội, hãy đến Bệnh viện Da liễu Trung ương, Bệnh viện Da liễu Hà Nội, khoa da liễu của những bệnh viện hàng đầu như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội 108, Bệnh viện Quân y 103, Bệnh viện Bưu điện…
Nếu ở TP. HCM có thể đến các bệnh viện lớn như Bệnh viện Da liễu TP. HCM, Bệnh viện Đại học Y Dược Hồ Chí Minh …
Chi phí điều trị vảy nến bằng UVB dải hẹp và các loại khác phụ thuộc nhiều vào mức độ, triệu chứng vảy nến của từng người.
Cách chăm sóc sau khi điều trị vảy nến bằng UVB
Chăm sóc sau khi điều trị vảy nến bằng UVB đóng vai trò rất quan trọng vào quá trình đẩy lùi triệu chứng của bệnh. Sau đây là những cách chăm sóc sau khi chiếu UVB chữa vảy nến:
- Bôi kem dưỡng ẩm cho da, uống thật nhiều nước vì sau khi chiếu UVB da trở nên khô ráp hơn.
- Giữ gìn vệ sinh cơ thể sạch sẽ, nhất là vùng da bị bệnh.
- Theo dõi các dấu hiệu của cơ thể sau khi chiếu UVB và thông báo cho bác sĩ để kịp thời xử lý.
- Chế độ ăn uống khoa học, bổ sung các loại hoa quả và rau xanh để cung cấp vitamin giúp chống viêm và nhanh phục hồi da.
- Nghỉ ngơi và duy trì nếp sống, sinh hoạt khoa học, ngủ đúng giờ, rèn luyện thể dục thể thao để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
- Giữ tâm lý thoải mái trong suốt quá trình điều trị để cơ thể đáp ứng tốt hơn, góp phần thúc đẩy hiệu quả điều trị của phương pháp này.
Trên đây là những chia sẻ về phương pháp điều trị vảy nến bằng UVB. Hy vọng bài viết sẽ mang đến cho các bạn thêm những thông tin bổ ích về phương pháp điều trị vảy nến hiệu quả cao. Cần đến bệnh viện chuyên khoa thăm khám và nghe tư vấn bởi bác sĩ chuyên môn trước khi quyết định điều trị vảy nến bằng UVB.
Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!