12 nhóm thuốc trị viêm da cơ địa hiệu quả từng trường hợp

Việc điều trị viêm da cơ địa thường tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng và ngăn chặn sự tấn công của hệ thống miễn dịch lên da. Vì vậy, việc sử dụng thuốc trị viêm da cơ địa là nhu cầu cấp thiết của nhiều người nhằm hạn chế những đau đớn, khó chịu khi mắc bệnh. Vậy, những loại thuốc trị viêm da cơ địa nào hiệu quả? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn có câu trả lời.

Các loại thuốc trị viêm da cơ địa dạng bôi

Các loại thuốc trị viêm da cơ địa dạng bôi hay còn gọi là phương pháp điều trị tại chỗ là một trong những lựa chọn đơn giản và mang lại hiệu quả nhanh chóng cho người bệnh. Thuốc bôi giúp hạn chế nổi mẩn, sưng tấy trên da và giảm cơn ngứa của bạn.

Thông thường, người bệnh viêm da cơ địa sẽ trải qua 2 giai đoạn là cấp tính và mãn tính. Giai đoạn cấp tính, vùng da bị viêm sẽ xuất hiện một số triệu chứng điển hình như sẩn đỏ, da sưng tấy, phù nề và có mụn nước. Giai đoạn mãn tính, làn da bắt đầu gặp tình trạng thiếu cân bằng độ ẩm và khô ráp, dễ tổn thương, nứt nẻ, thậm chí có thể chảy máu và nhiễm trùng.

Để kiểm soát mức độ và diễn biến của bệnh viêm da cơ địa, người bệnh thường được bác sĩ chỉ định sử dụng một số loại thuốc trị viêm da cơ địa bôi ngoài da như:

Thuốc bôi Steroid

Thực chất, thuốc trị viêm da cơ địa Steroid bôi tại chỗ là một dạng thuốc chống viêm. Loại thuốc này được chia thành các cấp độ Steroid bôi tại chỗ yếu, Steroid bôi trung bình và Steroid mạnh. Tùy vào tình trạng và diễn biến viêm da cơ địa của mỗi người mà bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng Steroid cho những mục đích trị liệu khác  nhau.

Khi dùng, người bệnh chỉ cần sử dụng kem bôi trực tiếp lên vùng da cần điều trị. Các thành phần kháng viêm sẽ ngay lập tức thẩm thấu qua da và cho người bệnh thấy được hiệu quả nhanh chóng. Cũng bởi vậy, thuốc bôi Steroid trở thành một trong số những thuốc trị viêm da cơ địa mà người bệnh sử dụng bừa bãi nhất.

Tuy nhiên, theo các bác sĩ chuyên khoa, người bệnh không nên sử dụng thuốc bôi Steroid quá một tuần bởi điều này có thể khiến các triệu chứng của bệnh trở nên phức tạp, gây khó khăn cho việc điều trị. Một số biến chứng có thể gặp phải khi người bệnh lạm dụng loại thuốc này được kể đến như làm teo da, bào mỏng da, biến đổi sắc tố da,…

Thuốc bôi ức chế miễn dịch Tacrolimus

Thuốc trị viêm da cơ địa Tacrolimus là một trong những loại thuốc bôi được sử dụng để điều trị các triệu chứng của viêm da cơ địa. Thuốc có khả năng cải thiện tình trạng viêm da khá tốt nên thường được sử dụng khi bệnh nhân đã thử nhiều cách nhưng không khắc phục được tình trạng của mình. Việc sử dụng thuốc cần thực hiện theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa bởi khi dùng thuốc cần chú ý một số vấn đề như: Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng, tia UV, thuốc không sử dụng được trong các trường hợp hàng rào bảo vệ da đã bị tổn thương…

Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc bôi Tacrolimus nếu không được thực hiện đúng cách còn có thể gây ra một số tác dụng phụ như nóng rát, tăng độ nhạy cảm của da, bong tróc da, phát ban… Đồng thời, người bệnh cũng cần trao đổi kỹ với bác sĩ khi có ý định sử dụng thuốc để điều trị bởi Tacrolimus có thể được chống chỉ định với một số đối tượng. Ngoài ra, việc điều trị bằng loại thuốc này cũng cần áp dụng một số lưu ý nhất định trong chế độ ăn uống, chăm sóc da.

Thuốc bôi chứa Corticoid

Đây là một trong những loại thuốc được sử dụng nhiều và phổ biến với các trường hợp viêm da cơ địa từ nhẹ đến nặng. Thuốc bôi chứa Corticoid cho tác dụng nhanh và rõ rệt. Tùy vào từng trường hợp mà các bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân sử dụng loại thuốc bôi Corticoid phù hợp. Thông thường, thuốc bôi chứa Corticoid được chia thành các loại: Loại cho tác dụng vừa, tác dụng mạnh, tác dụng khá mạnh và cuối cùng là tác dụng rất mạnh.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc trị viêm da cơ địa Corticoid dạng bôi cần cực kỳ cẩn trọng bởi đây cũng là loại thuốc chữa viêm da cơ địa dễ gây tác dụng phụ nhất. Khi lạm dụng thuốc hoặc sử dụng bừa bãi, người bệnh có thể sẽ gặp phải một số tác dụng phụ như giãn tĩnh mạch, mỏng da, da yếu, nhiễm độc da, hoại tử da,… hay một số biến chứng có liên quan đến chức năng gan, thận.

Thuốc bôi ức chế PDE4

Đây là loại thuốc trị viêm da cơ địa có khả năng ức chế enzym Phosphodiesterase 4, từ đó giảm ngứa ngáy, sưng đỏ do viêm da cơ địa. Thuốc bôi ức chế PDE4 thuộc dạng không steroid, vì vậy thuốc còn có thể sử dụng được cho trẻ em để điều trị các tổn thương bên ngoài.

Thuốc có thể cho thấy hiệu quả sau khoảng 30 ngày. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý sử dụng theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Trong những ngày đầu, da có thể bị kích ứng và xuất hiện hiện tượng châm chích nhẹ.

Thuốc bôi ức chế Calcineurin

Thuốc bôi ức chế Calcineurin mang lại hiệu quả giảm ngứa, kiểm soát sưng tấy, mẩn đỏ bởi viêm da cơ địa nhờ cơ chế ngăn chặn, tác động đến một số thành phần của hệ thống miễn dịch. Loại thuốc này có thể sử dụng cho một số vùng da nhạy cảm. Bên cạnh đó, đây cũng là một lựa chọn an toàn để sử dụng lâu dài mà không lo ngại về các biến chứng có thể xảy ra.

Giống như thuốc ức chế PDE4, sử dụng thuốc bôi ức chế Calcineurin cũng có thể gây ra hiện tượng châm chích trong thời gian đầu.

Bôi Kẽm oxide 10%

Đối với những bệnh nhân viêm da cơ địa ở mặt, chân và tay, bác sĩ thường chỉ định cho người bệnh sử dụng Kẽm O=oxide 10%. Đây là một loại thuốc trị viêm da cơ địa có tác dụng kháng khuẩn, làm dịu da, thích hợp dùng trong giai đoạn khởi phát do hoạt tính của thuốc không quá mạnh.

Thuốc cũng giúp cho da giữ được độ ẩm cần thiết để phục hồi tốt hơn, các tế bào da mới được tái tạo. Thông thường, chỉ định dùng thuốc dành cho người lớn là từ 2 đến 3 lần một ngày. Trước khi sử dụng, người bệnh cần làm sạch vùng da bị viêm với nước muối sinh lý. Trường hợp viêm da cơ địa ở trẻ em nếu muốn sử dụng Kẽm oxide 10% cần có chỉ định cụ thể từ bác sĩ chuyên khoa.

Kẽm oxide 10% là thuốc trị viêm da cơ địa chống chỉ định với đối tượng có tiền sử dị ứng, mẫn cảm với Pyrazol. Các trường hợp viêm nặng, nhiễm khuẩn, nhiễm trùng cũng không thích hợp sử dụng loại thuốc này.

Dung dịch sát khuẩn Hexamidine và Chlorhexidine

Đây là loại dung dịch sát khuẩn hoạt tính nhẹ, phù hợp với viêm da cơ địa giai đoạn bán cấp và cấp tính, khi các mụn nước bắt đầu vỡ. Sử dụng thuốc Hexamidine và Chlorhexidine lúc này sẽ giúp ngăn chặn vi khuẩn tấn công vào vùng da bị tổn thương, loại bỏ nguy cơ nhiễm khuẩn.

Dung dịch sát khuẩn Hexamidine và Chlorhexidine sử dụng khá đơn giản, chỉ cần thấm ra bông Y tế rồi chấm lên da. Các triệu chứng viêm da cơ địa nhanh chóng được giảm dần. 

Thuốc trị viêm da cơ địa Tetrapred

Thuốc trị viêm da cơ địa Tetrapred hay còn gọi là hồ nước dường như đã quá quen thuộc với người bệnh viêm da cơ địa. Dung dịch này có tác dụng giảm sung huyết, làm khô tổn thương do viêm da. Ngoài ra, Tetrapred còn có tác dụng kháng viêm, giảm dịch tiết. Với các thành phần chính như glycerin, kẽm oxide, bột talc… dung dịch này không chỉ được dùng cho bệnh nhân viêm da cơ địa mà cả các vấn đề da liễu khác như vảy nến, tổ đỉa, eczema.

Bệnh nhân viêm da cơ địa thường được chỉ định bôi hồ nước ít nhất 2 lần trong ngày và chỉ sử dụng một lớp mỏng. Người bệnh sẽ nhanh chóng cảm thấy dễ chịu hơn, cơn ngứa giảm đi và không còn thấy đau rát.

Tuy là thuốc trị viêm da cơ địa có tính kháng viêm nhẹ nhưng hồ nước cũng có thể gây bội nhiễm nếu sử dụng không đúng cách, như: Bôi lên vùng da có vết thương hở, chưa được vệ sinh sạch. Vì thế, nên thận trọng khi sử dụng thuốc hồ Tetrapred.

Thuốc trị viêm da cơ địa dạng uống

Việc sử dụng thuốc dạng uống kết hợp với thuốc dạng bôi thường được chỉ định cho các trường hợp viêm da cơ địa nặng, gây khó chịu và ảnh hưởng quá nhiều về mặt thẩm mỹ. Một số loại thuốc uống đặc trị viêm da cơ địa thường được bác sĩ chuyên khoa chỉ định cho người bệnh như:

Thuốc trị viêm da cơ địa chứa Corticoid dạng uống

Corticoid dạng uống là một loại chống viêm có tác dụng mạnh, cải thiện sưng đau, viêm tấy khi bị viêm da cơ địa chỉ trong vài giờ hoặc vài ngày. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn cần sử dụng theo chỉ định của bác sĩ bởi có một số tác dụng phụ nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe nếu áp dụng không đúng cách. Các bác sĩ chuyên khoa thường chỉ định sử dụng Corticoid đường uống trong điều trị ngắn hạn. Hầu hết là để kiểm soát các triệu chứng nghiêm trọng hoặc các trường hợp khởi phát nặng.

Thuốc kháng sinh

Đây là giải pháp cho những trường hợp viêm da cơ địa nặng và bị nhiễm trùng. Thuốc có khả năng giảm viêm nhờ ức chế các bạch cầu trung tính, tiêu diệt khuẩn bề mặt. Tùy vào mức độ mà các bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh sử  dụng loại kháng sinh phù hợp. Một số kháng sinh thường được dùng trong điều trị viêm da cơ địa gồm:

• Kháng sinh Erythromycin dạng viên uống: Ức chế quá trình tổng hợp protein của vi khuẩn để tiêu diệt chúng.
• Kháng sinh Tetracyclin: Đây là loại kháng sinh thường dùng cho các trường hợp nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, nếu sử dụng nhiều hoặc không đúng cách thì có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc.
• Kháng sinh Metronidazole: Loại kháng sinh này có công dụng ức chế và kìm hãm sự tăng trưởng của vi khuẩn và tiêu diệt chúng. Tuy nhiên, kháng sinh này chỉ có thể ngăn chặn được một số loại khuẩn thông thường.

Việc sử dụng thuốc trị viêm da cơ địa Tây y, kháng sinh cần hết sức thận trọng. Nếu lạm dụng bừa bãi, không theo đúng chỉ định của bác sĩ, người bệnh có thể gặp phải tình trạng kháng thuốc, giảm hiệu quả điều trị và còn kéo theo nhiều tác dụng phụ, ảnh hưởng chức năng gan, thận.

Thuốc Đông y trị viêm da cơ địa

Bên cạnh việc sử dụng thuốc bôi tại chỗ, thuốc kháng viêm, kháng sinh đường uống để điều trị viêm da cơ địa thì nhiều người vẫn lựa chọn phương pháp Đông y. Các bài thuốc trị viêm da cơ địa từ Y học cổ truyền thường khắc phục bệnh bằng cơ chế giải quyết căn nguyên từ bên trong cơ thể, từ đó cải thiện triệu chứng bên ngoài.

Sử dụng các vị thuốc là thảo dược thiên nhiên, kết hợp lại thành một loại kháng sinh thực vật lành tính, không gây tác dụng phụ, Đông y không chỉ là một loại thuốc trị viêm da cơ địa mà còn giúp nâng cao đề kháng, ổn định hệ miễn dịch tự nhiên, điều hòa khí huyết và hỗ trợ tạng phủ. Nhờ vậy, viêm da cơ địa được kiểm soát tốt hơn, hạn chế tình trạng tái phát sau này.

Từ xa xưa, dân gian đã rất coi trọng hiệu quả của các loại thảo dược. Rất nhiều bài thuốc được lưu truyền tới tận ngày nay cho hiệu quả cao và được nhiều thế hệ áp dụng. Không thể phủ nhận hiệu quả của Đông y khi phương pháp này có rất nhiều ưu điểm như:

• Tác động vào căn nguyên, chữa bệnh từ gốc

Những thảo dược được chọn lọc đều là những vị thuốc mang tính đặc trị, đặc hiệu, có khả năng chống viêm, khu phong, trừ thấp, thanh nhiệt, dưỡng huyết. Chúng được đưa vào cơ thể, tác động từ từ đến tạng phủ và dần dần giải quyết các nguyên nhân, yếu tố gây viêm da cơ địa, cho hiệu quả ổn định lâu dài.

• An toàn, lành tính, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh

Thuốc trị viêm da cơ địa Tây y đa phần là kháng sinh, thuốc kháng viêm nên thường cho tác dụng nhanh. Thế nhưng các chất này lại không hề tốt cho sức khỏe, đặc biệt nếu lạm dụng còn có thể ảnh hưởng đến chức năng gan, thận. Khác với Tây y, Đông y sử dụng hoàn toàn thảo dược thiên nhiên, được gia giảm và cân chỉnh về liều lượng nên rất thân thiện với cơ thể con người.

• Không chỉ điều trị mà còn giúp cải thiện sức khỏe người bệnh

Mỗi loại thảo dược Đông y thường mang rất nhiều công dụng. Không chỉ giúp thanh nhiệt, giải độc, kháng viêm, một số vị còn cung cấp các khoáng chất có lợi cho sức khỏe, cân bằng khí huyết, dưỡng huyết, giúp cải thiện chức năng gan, thận. Vì vậy, sau khi sử dụng thuốc trị viêm da cơ địa bằng Đông y, người bệnh thường thấy sức khỏe của mình được cải thiện và nâng cao hơn trước.

Theo Đông y, có hai vấn đề chính gây viêm da cơ địa là phong hàn và phong nhiệt. Vì vậy, để điều trị bệnh từ gốc cần sử dụng những bài thuốc trị viêm da cơ địa theo phép tiêu phong, tán hàn, thanh nhiệt, giúp giảm viêm ngứa.

Bài thuốc: Thanh nhiệt, giải độc

• Chuẩn bị: 12g bồ công anh, 12g sài đất, 4g cam thảo, 10g kim ngân, 10g thương nhĩ tử.
• Cách thực hiện: Cho các vị thuốc vào ấm, đổ ngập nước và sắc lửa nhỏ đến khi sôi. Để nguội và uống trong ngày.

Bài thuốc: Khu phong, trừ thấp, thanh nhiệt, tiêu sưng.

• Chuẩn bị: 10g đương quy, 10g khổ sâm, 10g kinh giới, 8g phòng phong, 8g tri mẫu, 8g ngưu bàng tử, 6g thuyền thoái, 4g cam thảo, 12g hương truật, 12g sinh địa, 12g kim ngân, 12g bồ công anh, 12g sài đất, 12g thổ phục linh.
• Cách thực hiện: Cho các vị thuốc trên vào ấm và đun sắc với 2 lít nước, để cạn còn khoảng 2/3 ấm thì ngừng. Để nguội, ngày uống 3 lần, mỗi lần uống sau ăn 30 phút.

Bài thuốc: Tiêu độc, cải thiện chức năng gan, thận.

• Chuẩn bị: 16g bồ công anh, 16g sài đất, 12g kim ngân dây, 12g thương nhĩ tử, 12g cam thảo dây.
• Cách thực hiện: Cho các vị thuốc trên vào sắc cùng 600ml nước, để lửa nhỏ cho đến khi sôi. Để nguội, uống 3 lần trong ngày, mỗi lần sau ăn 30 phút.

Bài thuốc: Khu phong, giải nhiệt, chỉ thống.

• Chuẩn bị: 8g khương hoạt, 8g sài hồ, 8g chỉ xác, 8g kinh giới, 8g độc hoạt, 8g phòng phong, 6g cát cánh, 8g độc hoạt, 8g bạch tiên bì, 4g thuyền thoái, 12g phục linh, 12g bồ công anh, 12g kim ngân.
• Cách thực hiện: Sắc tất cả các vị thuốc đã chuẩn bị với 2 lít nước. Chắt ra bát, để nguội và chia làm nhiều lần uống trong ngày.

Lưu ý khi sử dụng thuốc trị viêm da cơ địa

Thuốc trị viêm da cơ địa sẽ giúp người bệnh khắc phục được những triệu chứng khó chịu. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, để hỗ trợ cho việc sử dụng thuốc mang lại hiệu quả tốt, người bệnh cũng nên lưu ý một số điều khi tự chăm sóc viêm da cơ địa tại nhà:

• Người bệnh nên lựa chọn những bộ đồ thông thoáng, thấm hút mồ hôi tốt để tránh cọ xát làm tổn thương da thêm nghiêm trọng.
• Tránh tiếp xúc trực tiếp với những loại hóa chất, chất tẩy rửa, hóa mỹ phẩm dễ gây kích ứng da như dầu gội, sữa tắm, xà phòng có độ kiềm mạnh, nước rửa bát, nước lau nhà, nước giặt,…
• Bổ sung các dưỡng chất giúp phục hồi da tốt hơn. Lựa chọn thực đơn nhiều rau xanh và các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin A, D, E, collagen. Hạn chế đồ ăn cay, nóng, chất kích thích hay đồ ăn nhiều dầu mỡ.
• Uống nhiều nước (tối thiểu 2 lít nước/ngày) để cấp ẩm cho da, giúp da không bị khô, hạn chế viêm da cơ địa tái phát.

• Bên cạnh thuốc trị viêm da cơ địa, có thể sử dụng kết hợp một số loại kem bôi dưỡng ẩm chuyên dụng cho da bị viêm.
• Hạn chế để vùng da bị viêm tiếp xúc trực tiếp với ánh mặt trời, tia UV gây kích ứng, tổn hại và khiến da mất độ ẩm.
• Vệ sinh tay và vùng viêm da cơ địa trước khi sử dụng thuốc trị viêm da cơ địa tại chỗ.
• Trong quá trình dùng thuốc trị viêm da cơ địa, cần tuyệt đối nghe theo chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý thay đổi liều lượng, kết hợp hay lạm dụng thuốc quá thời gian cho phép.

Điều trị viêm da cơ địa có thể được thực hiện theo nhiều hướng khác nhau. Trước những triệu chứng khó chịu của bệnh, gây ảnh hưởng đến chất lượng sống thì việc sử dụng thuốc trị viêm da cơ địa là cần thiết. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý thăm khám kỹ để biết được tình trạng chính xác của bản thân, từ đó được các bác sĩ chuyên khoa hỗ trợ, chỉ định dùng thuốc sao cho đúng, cho phù hợp.

Có thể bạn quan tâm:

• Những điều cần biết trước khi chữa viêm da cơ địa bằng Đông y