Viêm da cơ địa ở người lớn: Nguyên nhân và cách chữa trị

Viêm da cơ địa ở người lớn và trẻ nhỏ về bản chất không khác nhau. Người mắc bệnh sẽ gặp những bất lợi và khó chịu ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày. Nếu không chữa trị đúng cách, bệnh sẽ tái phát thường xuyên khiến người bệnh chán nản. Để giúp bạn điều trị căn bệnh này tốt nhất, bài viết sau đây sẽ có đầy đủ những kiến thức tổng quan cần biết trong quá trình chữa bệnh.

Viêm da cơ địa ở người lớn là bệnh gì? Nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa ở người lớn là một bệnh lý có tính chất miễn dịch xảy da do cơ thể thiếu Filaggrin và yếu tố dưỡng ẩm khác trên da. Có khoảng 1 – 3% dân số toàn thế giới mắc bệnh này. Do vậy, khi tiếp xúc với các yếu tố dị nguyên sẽ tạo ra kích ứng trên da.

Viêm da cơ địa khiến người bệnh phải chịu tổn thương trên lớp biểu bì da, những nốt mụn nước, mụn mủ sưng đỏ gây ngứa. Viêm da cơ địa ở người lớn có thể xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể. Trong đó, vị trí dễ mắc bệnh nhất là mặt, cổ, chân tay… Vì những bộ phận này thường dễ tiếp xúc với các dị nguyên nên có khả năng lây nhiễm vi khuẩn cao nhất.

Vì là tình trạng viêm da mãn tính nên rất dễ tái phát lại. Trường hợp nặng, bệnh sẽ là điều kiện gây bùng phát những vấn đề khác bất lợi đến sức khỏe như:

• Dễ bùng phát viêm mũi dị ứng hoặc các bệnh dị ứng, hen suyễn do vi khuẩn tấn công.
• Nếu viêm da cơ địa ở vùng mặt, gần mắt dễ gây tình trạng viêm kết mạc mắt.
• Người mắc bệnh sẽ mất ngủ và căng thẳng, bên cạnh đó còn nhiều phiền toái khác như nhìn mất thẩm mỹ, da để lại sẹo gây mất tự tin khi giao tiếp. Ảnh hưởng đặc biệt lớn đến những ai làm công việc cần đến ngoại hình đẹp, làn da mịn màng.

Theo các bác sĩ, viêm da cơ địa ở người lớn không lây từ người qua người. Những vùng da mắc bệnh thường chỉ lây lan dần qua những vùng da khác chưa mắc bệnh trên người chủ thể nếu không được chăm sóc đúng cách. Chính vì thế bạn có thể an tâm tiếp xúc, giao tiếp cộng đồng. 

Viêm da cơ địa ở thể nhẹ và cả thể nặng nếu được chẩn đoán đúng bệnh, đúng giai đoạn và đưa ra được phương án chữa tốt nhất thì không nguy hiểm. Trường hợp dùng thuốc tràn lan, vô căn cứ thì sẽ mang lại hiệu quả nguy hại như là ung thư da. Do đó, bệnh nhân cần được thăm khám kỹ và tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Nguyên nhân người trưởng thành bị viêm da cơ địa

Chưa có nghiên cứu nào xác định rõ nguyên nhân gây viêm da cơ địa ở người lớn. Tuy nhiên, khả năng cao cũng có thể xuất phát do các tác nhân dưới đây:

Do cơ địa

Đây là một trong những tác nhân hàng đầu gây viêm da cơ địa. Một số trường hợp bẩm sinh đã có cơ địa dị ứng với những dị nguyên ngoài môi trường nên càng có nguy cơ cao mắc bệnh lý về da. Một số người bẩm sinh trong máu có kháng thể IgE hoặc T Lympho cũng là đối tượng dễ mắc viêm da.

Do di truyền

Bệnh tuy không có tính chất lây lan từ người này sang người khác. Tuy nhiên lại có khả năng di truyền trong mối quan hệ cận huyết. Nghĩa là nếu cha mẹ, ông bà có tiền sử mắc viêm da cơ địa thì trên 60% thế hệ sau cũng sẽ mắc bệnh.

Do suy giảm hệ miễn dịch

Cơ thể yếu, sức đề kháng suy giảm cũng khiến vi khuẩn tấn công và dễ mắc bệnh nhất. Vì lúc này cơ thể không còn sức chống lại vi khuẩn.

Do môi trường ô nhiễm

Những đối tượng thường xuyên phải làm việc, sinh sống trong môi trường ô nhiễm, nhiều hóa chất, khói bụi, chất tẩy rửa thì có nguy cơ mắc viêm da cơ địa ở người lớn khá cao. Với những người này, nếu không được bảo hộ cẩn thận thì còn phải đối mặt với nhiều nguy cơ mắc bệnh ngoài da khác hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp.

Do yếu tố kích ứng

Một số yếu tố ngoài môi trường có khả năng dễ gây dị ứng với nhiều người như phấn hoa, thời tiết, lông thú vật… cũng là nguyên nhân gây viêm da dị ứng ở người lớn. Nếu bạn là người có cơ địa nhạy cảm thì không nên tiếp xúc với những yếu tố này.

Do biến chứng bệnh lý:

Những biến chứng bệnh lý liên quan đến hô hấp, gan… cũng là nguyên nhân gây viêm da cơ địa ở người lớn. Nếu người bệnh không điều trị dứt điểm bệnh trên thì sẽ khiến da dễ bị tấn công bởi vi khuẩn có hại hoặc làm tích tụ chất độc trên bề mặt da và gây dị ứng.

Triệu chứng của viêm da cơ địa ở người lớn

Viêm da cơ địa ở người lớn thường có những triệu chứng điển hình như sau:

Da ửng đỏ, khô ráp, sần sùi

Có thể nói đây là triệu chứng viêm da cơ địa điển hình nhất thường thấy của căn bệnh này. Thường thì những nốt mẩn đỏ li ti sẽ xuất hiện, có thể kèm nước hoặc không. Khi chạm tay vào sẽ thấy sần sùi, không mịn màng và kèm theo đó là cảm giác thô ráp.

Da nhạy cảm, sưng phù do gãi

Viêm da cơ địa khiến người bệnh cảm thấy rất ngứa. Sau khi gãi thì sẽ có cảm giác da bị sưng, phồng rộp. Da cũng dễ bị kích ứng khi tiếp xúc với khói bụi, mỹ phẩm… Thậm chí nếu móng tay không vệ sinh kỹ, khi gãi dẫn đến vi khuẩn xâm nhập khiến các nốt ban nhỏ to dần, hình thành mủ và chảy dịch.

Da dày lên, bong vảy

Theo tiến triển của bệnh, vùng da bị viêm da cơ địa sẽ dày hơn so với những vùng da khác. Nếu không dưỡng ẩm đúng cách sẽ xuất hiện các đường nứt nẻ trên da, bong vảy gây mất thẩm mỹ.

Đặc biệt ngứa vào ban đêm

Vào ban đêm, khi nhiệt độ môi trường thấp hơn, các khu vực bị viêm da cơ địa sẽ ngứa hơn bình thường. Do đó đây cũng là một trong những triệu chứng điển hình cần lưu tâm.

Một vài triệu chứng khác

Viêm da cơ địa ở người lớn một số trường hợp còn kèm thêm các triệu chứng như mệt mỏi, chán nản, sốt mẹ, viêm mũi dị ứng, viêm kết mạc mắt, viêm họng… Do đó, khi có các dấu hiệu này bạn cũng cần lưu tâm.

Cách chữa viêm da cơ địa ở người lớn

Viêm da cơ địa chưa có cách chữa khỏi vĩnh viễn không tái phát lại. Tuy nhiên, người bệnh vẫn có thể loại bỏ hoàn toàn triệu chứng, ngăn ngừa bệnh tái phát nếu có phương án điều trị và dự phòng hiệu quả. Hiện nay có một số biện pháp chữa viêm da cơ địa như:

Tránh dị nguyên

Bởi đây là căn bệnh liên quan đến dị ứng, do đó để quá trình điều trị viêm da cơ địa được tốt nhất và tránh tái phát, người bệnh hãy tránh hoặc hạn chế tiếp xúc với các dị nguyên sau:

• Lông động vật, như chó, mèo
• Phấn hoa
• Các loại thịt đỏ, như thịt bò, đồ dùng đóng hộp, xúc xích
• Các chế phẩm từ sữa như sữa chua, sữa tươi, phô mai…

• Tránh môi trường có nhiều bụi bẩn và khói thuốc lá
• Chọn lựa sữa tắm dịu nhẹ, không nên dùng xà phòng
• Không dùng mỹ phẩm khi đang mắc bệnh. Khi đã khỏi cũng nên hạn chế dùng mỹ phẩm vì dễ gây kích ứng da.

Áp dụng Tây y

Trong điều trị viêm da cơ địa bằng Tây y, thường dùng các loại thuốc sau:

Nhóm thuốc Steroid

Nhóm thuốc này thường được chỉ định điều trị bệnh ngoài da với các mức độ hoạt lực khác nhau. Trong đó, hydrocortisone có hoạt lực nhẹ phù hợp dùng cho da mặt khi bị viêm da cơ địa. Tuy nhiên, không nên dùng điều trị viêm da cơ địa ở người lớn kéo dài vì dễ gây tác dụng phụ.

Nhóm thuốc ức chế Calcineurin

Đúng với tên gọi nhóm thuốc ức chế – nó giúp hạn chế bùng phát các đợt viêm da. Loại thuốc này thường được dùng thay thế steroid trong điều trị viêm da cơ địa vùng cổ, mặt và các nếp gấp.

Nhóm thuốc chống nấm, kháng khuẩn

Các loại thuốc này được dùng để cải thiện tình trạng nhiễm khuẩn và vi nấm ngoài da. Một số trường hợp cũng được chỉ định dùng phòng ngừa trong đợt viêm nhiễm mới.

Thuốc Tây y thường mang lại hiệu quả điều trị nhanh, triệu chứng giảm nhanh chóng. Tuy nhiên nếu dùng không đúng chỉ định dễ gặp các tác dụng phụ như teo da, giãn mạch máu, lão hóa, làm mỏng da… Tốt nhất hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

Áp dụng Đông y

Phương pháp đông y chữa viêm da cơ địa ở người lớn cũng có thể áp dụng các bài thuốc sau để thanh nhiệt, giải độc, loại bỏ dần tác nhân gây bệnh.

Có một số bài thuốc phổ biến như sau:

Bài thuốc 1: Dùng bồ công anh, cam thảo, thương nhĩ tử, sài đất, kim ngân để sắc uống hàng ngày để thanh lọc cơ thể, bổ gan, giảm viêm lở loét.

Bài thuốc 2: Dùng các loại thảo dược như rau má, mạch đông, ngân hoa, sài đất, trúc diệp, đan sâm, liên kiều nấu nước uống hàng ngày để thấy triệu chứng của viêm da cơ địa giảm rõ rệt.

Bài thuốc 3: Lá đinh lăng phơi khô, mỗi ngày dùng 1 nắm vừa đủ đun nước uống. Tinh chất trong lá đinh lăng có nhiều dưỡng chất giúp giảm viêm, tiêu độc, hỗ trợ chữa bệnh ngoài da hiệu quả. 

Bài thuốc 4: Nghệ và củ ráy rửa sạch, thái mỏng, cho dầu vừng vào đun cùng. Khi nghệ và củ ráy cháy đen thì tắt bếp. Chắt lấy nước, cho thêm sáp ong vào đun tiếp cho tới khi hỗn hợp đặc. Chờ nguội rồi bôi lên vùng da bị viêm da cơ địa.

Chăm sóc tại nhà và mẹo dân gian

Trong các phương pháp điều trị viêm da cơ địa ở người lớn còn có thêm các mẹo dân gian sau. Khi chăm sóc da tại nhà, người bệnh có thể áp dụng các cách sau:

Tắm bằng nước lá chè xanh: Nấu lượng chè xanh vừa đủ, pha nước tắm mỗi ngày. Bã chè xanh có thể dùng xát nhẹ lên vùng da mắc bệnh để tẩy tế bào chết. Áp dụng liên tục tới khi bệnh tình thuyên giảm.

Dùng tỏi: Tỏi giã nát vắt lấy nước, dùng tăm bông bôi lên da, ngày 1 lần. Tránh bôi vùng da gần mắt, môi để tránh tình trạng bỏng rát.

Dùng rau răm: Rau răm xay nhuyễn, đắp lên vùng da bị viêm 30 phút rồi rửa sạch da với nước mát. Rau răm sẽ gây cảm giác nóng nên cũng khuyến cáo không bôi lên vết thương hở, vùng da mỏng như mắt, miệng.

Bên cạnh đó, dưới đây là những điều bạn cần hạn chế khi chăm sóc da tại nhà để tránh làm viêm da cơ địa biến chứng hoặc bội nhiễm:

• Không tắm với nước nóng trên 37 độ C, vì nước nóng sẽ làm khô da, mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da.
• Tập thói quen bôi kem dưỡng ẩm sau tắm để da đàn hồi trở lại. Giảm triệu chứng ngứa. Da khô cũng là điều kiện thuận lợi để viêm da cơ địa xuất hiện do đó đừng quên dưỡng ẩm cho da.
• Cắt ngắn móng tay, tránh gãi vì điều này có thể gây nhiễm trùng làm bệnh tình nặng thêm.
• Che chắn kỹ khi ra đường, tránh nơi bụi bặm, ô nhiễm.
• Uống đủ nước để da luôn căng mịn, hạn chế nguy cơ tái phát lại.

Viêm da cơ địa nên kiêng gì? Nên ăn gì?

Vì là bệnh lý dễ tái phát nên người bệnh cần chú ý ăn uống cẩn thận. Sau đây là những thực phẩm người bị viêm da cơ địa cần kiêng và cả những thực phẩm tốt, bao gồm:

Thực phẩm cần kiêng:

• Hải sản có vỏ cứng như tôm, cua, ốc, ghẹ…
• Thịt đỏ, như thịt bò, thịt trâu, đà điểu…
• Thực phẩm dễ gây dị ứng, như nhộng tằm, thịt động vật hoang dã…
• Gia vị cay nóng, thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ uống có cồn…

Thực phẩm cần tăng cường:

• Người mắc bệnh viêm da cơ địa nên tăng cường bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh như rau xanh, củ quả có hàm lượng vitamin A, C, E dồi dào, như rau cải, súp lơ xanh, chanh, cam, xoài, đu đủ, đậu hà lan, cá hồi… 
• Ăn thực phẩm giàu probiotic, như sữa chua, dưa muối, kimchi…
• Uống nhiều nước lọc, trà thảo dược, nước ép rau củ quả…

Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh viêm da cơ địa ở người lớn. Hy vọng rằng những điều này sẽ phần nào giúp bạn mau chóng thoát khỏi sự phiền toái của căn bệnh viêm da cơ địa. Tuy nhiên, bạn vẫn nên dành thời gian đến cơ sở y tế để được chẩn đoán bệnh một cách chính xác nhất.