Lạc nội mạc trong cơ tử cung: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Lạc nội mạc trong cơ tử cung là vấn đề phụ khoa thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản. Tuy là bệnh lành tính nhưng lạc nội mạc tử cung trong cơ lại khiến chị em đau đớn mỗi lần “đèn đỏ”, thậm chí tăng nguy cơ vô sinh. Vậy bệnh lạc nội mạc trong cơ tử cung là gì? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để có câu trả lời đầy đủ nhất!

Bệnh lạc nội mạc trong cơ tử cung là gì?

Lạc nội mạc trong cơ tử cung là tình trạng nội mạc (niêm mạc) tử cung di chuyển vào trong lớp cơ của thành tử cung thay vì ở nằm ở lòng tử cung. Đây là vấn đề phụ khoa mà không ít chị em gặp phải, nhất là những người đang trong độ tuổi sinh sản.

Thông thường, nội mạc chỉ đóng vai trò làm lớp lót của lòng tử cung và sẽ có chút thay đổi vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt. Vào những ngày đầu của chu kỳ, nội mạc tử cung sẽ dày lên, chuẩn bị sẵn sàng cho phôi thai vào làm tổ. Nếu không có thai, lớp nội mạc bị bong tróc và sinh ra kinh nguyệt. Trái lại, khi lớp niêm mạc này đi “lạc” vào trong cơ của thành tử cung rồi dày lên sẽ gây ra tình trạng bệnh lý bất thường, người ta gọi đó là lạc nội mạc trong cơ tử cung.

Theo thống kê, cứ 10 người phụ nữ lại có 1 người mắc lạc nội mạc tử cung trong cơ tử cung, nghĩa là tỷ lệ nữ giới gặp phải bệnh này là 10%. Cũng chính vì vậy mà chị em tuyệt đối không nên chủ quan, cần chủ động thăm khám khi có những dấu hiệu bất thường về sức khỏe.

Nguyên nhân gây lạc nội mạc trong cơ tử cung

Nguyên nhân gây lạc nội mạc tử cung trong cơ hiện chưa được xác định. Giới chuyên gia đã thảo luận và đưa ra một vài giả thuyết liên quan đến nguyên nhân gây bệnh như sau:

• Do tự tăng trưởng bất thường của mô nội mạc vào cơ tử cung hoặc do vết cắt của các phẫu thuật như: Sinh mổ, cắt bỏ u xơ tử cung…
• Bên cạnh đó, một số ý kiến khác lại cho rằng lạc nội mạc tử cung trong cơ do yếu tố di truyền. Người ta đặt ra giả thuyết, ngay từ khi chào đời, nội mạc tử cung của bé gái đã đi “lạc” vào trong cơ hoặc tuyến sinh dục bị tắc nghẽn bẩm sinh,…

Tuy nhiên, đó chỉ là những lý giải mang tính chất cá nhân, hiện chưa có bất cứ nghiên cứu nào khẳng định chính xác nguyên nhân gây lạc nội mạc trong cơ tử cung.

Triệu chứng của lạc nội mạc tử cung trong cơ

Lạc nội mạc trong cơ tử cung giai đoạn khởi phát không có triệu chứng. Chỉ khi tình trạng bệnh trở nên trầm trọng, thậm chí các u lạc nội mạc trong cơ tử cung đã hình thành thì cơ thể nữ giới mới phát ra những tín hiệu cảnh báo. Cụ thể như sau:

• Rối loạn kinh nguyệt, máu kinh ra nhiều bất thường so với những chu kỳ trước đó.
• Cơn đau bụng kinh kéo dài và ngày càng tăng cường độ.
• Đau bụng dưới (khu vực tử cung) sau khi quan hệ.
• Kết quả siêu âm cho hình ảnh tử cung to bất thường, thậm chí là có kích thước lớn gấp 2-3 lần.

Tuy nhiên, người bệnh cũng cần lưu ý rằng đây chỉ là các triệu chứng lâm sàng của bệnh, chúng cũng có thể là dấu hiệu của một số vấn đề phụ khoa khác như: U xơ tử cung, polyp nội mạc tử cung,… Do vậy, khi xuất hiện các biểu hiện kể trên cũng chưa thể kết luận là do lạc nội mạc trong cơ tử cung gây ra, cần liên hệ với bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn chính xác.

[middle_link]

Lạc nội mạc trong cơ tử cung có nguy hiểm không?

Lạc nội mạc trong cơ tử cung diễn ra âm thầm trong nhiều năm. Tuy lành tính nhưng bệnh có thể khiến chị em gặp phải các cơn đau khi hành kinh, nghiêm trọng hơn là đe dọa tới khả năng làm mẹ (chiếm khoảng 30-50% số người mắc). Lạc nội mạc trong cơ tử cung có thể sinh ra các biến chứng như:

• Sự biến đổi của môi trường nội tiết trong tử cung gây nhiều bất lợi cho quá trình làm tổ cũng như phát triển của phôi. Đồng thời gây nên sự rối loạn của nang trứng cũng như quá trình rụng trứng.
• Ảnh hưởng đến sự thụ tinh, tăng nguy cơ sảy thai ở những tháng đầu thai kỳ.
• Nếu không phát hiện và chẩn đoán kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành một số bệnh ung thư gây ảnh hưởng không nhỏ tới công việc và cuộc sống.

Phương pháp chẩn đoán lạc nội mạc trong cơ tử cung

Phương pháp chẩn đoán lạc nội mạc tử cung trong cơ được các bác sĩ áp dụng là siêu âm. Khi bệnh nhân gặp phải có triệu chứng kể trên, bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm. Hình ảnh trên máy siêu âm sẽ cho thấy tử cung to bất thường, hai bên không đối xứng, nhưng không phải là nhân xơ tử cung.

Theo các bác sĩ, vùng tổn thương nằm trong cơ tử cung không được phân định ranh giới rõ ràng, khả năng phản âm kém hơn lớp cơ. Thêm nữa, hình ảnh trên máy siêu âm cũng có thể cho thấy nang trống âm, nốt tăng âm…

Đối với trường hợp kết quả siêu âm chưa thể đưa ra kết luận chính xác, bác sĩ có thể chỉ định chụp cộng hưởng từ MRI. Phương pháp này sẽ giúp chẩn đoán tình trạng lạc nội mạc trong cơ tử cung. Tuy có tính hiệu quả cao nhưng tại Việt Nam, MRI hiện là phương pháp có chi phí tương đối cao.

Ngoài ra, lạc nội mạc trong cơ tử cung cũng có thể được xác định bằng việc sinh thiết sau khi cắt tử cung. Điều này giúp bác sĩ xác định chính xác xem bệnh nhân có bị lạc nội mạc trong cơ tử cung không và bệnh đang ở mức độ nào. Đây cũng là phương pháp chẩn đoán lạc nội mạc tử cung bệnh học mà nhiều nước tiên tiến đang áp dụng.

Cách điều trị bệnh lạc nội mạc trong cơ tử cung

Bệnh lý phụ khoa lạc nội mạc trong cơ tử cung thường biến mất sau khi mãn kinh. Do vậy, phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc rất nhiều vào độ tuổi cũng như giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh của từng bệnh nhân.

Điều trị lạc nội mạc trong cơ tử cung bằng Đông y

Theo quan điểm của y học cổ truyền, lạc nội mạc trong cơ tử cung là do Thống kinh, Trưng hà, Bất dựng. Do vậy, phương pháp điều trị lạc nội mạc tử cung trong cơ mà Đông y áp dụng sẽ dựa trên cơ chế hoạt huyết hóa ứ, điều hòa kinh nguyệt, cân bằng âm dương.

Dưới đây là một số bài thuốc Đông y trị lạc nội mạc trong cơ tử cung:

• Bài thuốc cách hạ trục ứ thang

Tác dụng: Cân bằng khí huyết, bổ khí

Nguyên liệu: Hương phụ, đào nhân, xích thược, ô dược, linh chi, hồng hoa, nguyên hồ, chỉ xác mỗi vị 15gr; Đương quy 20gr; Chích cam thảo, đan bì, xuyên khung mỗi vị 10gr.

Cách thực hiện: Các nguyên liệu đem rửa sạch, cho tất cả vào ấm đất hoặc ấm sứ sắc cùng 1,5l nước. Đun với lửa vừa cho đến khi còn 200ml, chia thành 2-3 phần và dùng hết trong ngày.

• Bài thuốc thiếu phúc trục ứ thang

Tác dụng: Ổn định kinh nguyệt, tăng cường hoạt huyết.

Nguyên liệu: Bồ hoàng, linh chi, xích thược, một dược, tiểu hồi hương, nhục quế, nguyên hồ, can khương mỗi vị 15gr. Đương quy 20gr và 10gr xuyên khung.

Cách thực hiện: Sau khi chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu, cho tất cả vào ấm và sắc cùng 1 lít nước. Đun cho tới khi nước cạn còn khoảng 150-200ml thì tắt bếp và chắt ra uống trong ngày.

• Bài thuốc bổ dương hoàn ngũ thang

Tác dụng: Bổ huyết, ích khí, chủ trị chứng đau bụng do huyết ứ.

Nguyên liệu: Hoàng kỳ 30gr; Đương quy, địa long mỗi thứ 20gr; Xích thược, hồng hoa, đào nhân mỗi vị 15gr; Xuyên khung 10gr.

Cách thực hiện: Sắc các nguyên liệu với 1 lít nước, đun đến khi còn 150ml. Uống hết trong ngày, dùng theo liệu trình từ 7-10 ngày.

Điều trị lạc nội mạc trong cơ tử cung bằng Tây y

Nguyên tắc điều trị lạc nội mạc trong cơ tử cung là loại bỏ các tổn thương và xây dựng lại cấu trúc bình thường cho tử cung. Để tăng cường hiệu quả điều trị lạc nội mạc tử cung trong cơ, các bác sĩ luôn khuyến khích người bệnh kết hợp dùng thuốc với phẫu thuật. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, cơ địa của từng người mà bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phù hợp.

Dưới đây là các phương pháp điều trị lạc nội mạc trong cơ tử cung trong y học hiện đại.

Điều trị nội khoa

Trong điều trị nội khoa, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc kháng viêm, giảm đau hoặc một số loại thuốc nội tiết để kiểm soát cơn đau cho bệnh nhân. Từng loại thuốc sẽ có những tác dụng cụ thể như sau:

• Thuốc kháng viêm, giảm đau: Thường được chỉ định cho những đối tượng trong thời kỳ tiền mãn kinh. Bệnh nhân sẽ được dùng thuốc trước khi có kinh khoảng 2-3 ngày và trong suốt thời kỳ kinh nguyệt. Do tác động của thuốc, lượng máu kinh có thể giảm.
• Thuốc nội tiết có chứa estrogen và progesterone: Đây là hai thành phần thường thấy trong thuốc tránh thai. Khi sử dụng bệnh nhân sẽ hết dần triệu chứng đau bụng kinh, lượng máu kinh cũng giảm đáng kể.

Bên cạnh đó, Tây y cũng sử dụng một số loại thuốc có tác dụng ức chế hoạt động của buồng trứng để giảm nguy cơ lạc nội mạc trong cơ tử cung.

Phẫu thuật cắt tử cung

Trong trường hợp sử dụng thuốc dài ngày nhưng không có hiệu quả các bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật cắt tử cung. Việc phẫu thuật được thực hiện trên cơ chế gỡ dính, loại bỏ tổn thương, bóc tách các niêm mạc đi “lạc”. Phương pháp này thường được áp dụng trong trường hợp bệnh nhân bị lạc nội mạc tử cung sau mổ đẻ hoặc từng thự hiện thủ thuật y khoa với tử cung trước đó.

Cũng tùy thuộc vào mức độ tiến triển cũng như vị trí của các mảnh lạc nội mạc trong cơ tử cung mà bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phẫu thuật hoặc cắt bỏ một bộ phận nào đó nếu cần thiết. Tuy nhiên, phẫu thuật không có nghĩa là bệnh sẽ hết, chúng có thể tái phát ngay cả khi đã phẫu thuật.

Biện pháp phòng tránh lạc nội mạc trong cơ tử cung

Do chưa xác định được nguyên nhân gây bệnh nên rất khó để đưa ra biện pháp phòng tránh lạc nội mạc trong cơ tử cung cụ thể. Song để giảm nguy cơ mắc bệnh, chị em có thể thực hiện một số điều sau:

Nói KHÔNG với đồ uống có cồn

Những loại đồ uống có cồn như rượu, bia vốn đã không có lợi cho sức khỏe, nên nếu muốn phòng tránh mắc bệnh lạc nội mạc tử cung trong cơ, bạn nên tránh những loại đồ uống này. Thay vào đó, hãy rèn luyện thói quen uống đủ 2 lít nước mỗi ngày, tăng cường uống nước ép trái cây, rau củ tươi để bổ sung vitamin.

Với một cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai, đầy đủ dưỡng chất, chắc chắn lạc nội mạc trong cơ tử cung cùng nhiều vấn đề phụ khoa khác sẽ không có cơ hội tấn công bạn.

Thường xuyên tập thể dục, vận động nhẹ nhàng

Tập thể dục, tham gia các môn thể thao nhẹ nhàng không chỉ giúp chị em có thân hình săn chắc, một cơ thể khỏe mạnh mà còn làm giảm nguy cơ mắc lạc nội mạc trong cơ tử cung. Bởi nhờ có vận động, nữ giới sẽ kiểm soát tốt lượng mỡ thừa trong cơ thể, ngăn không cho nội mạc đi “lạc” vào thành tử cung và gây bệnh. Dưới đây là một số bài tập/môn thể thao chị em có thể tham khảo:

• Đi bộ/chạy bộ: Đảm bảo mỗi ngày khoảng 1-2km, tùy thuộc vào thể lực.
• Chơi cầu lông: Là môn thể thao nhẹ nhàng, phù hợp với nữ giới. Các động tác của cầu lông không chỉ giúp giãn cơ, săn chắc cơ bụng mà còn tác động và thành tử cung, ngăn không cho nội mạc “đi lạc” vào cơ và gây lạc bệnh lạc nội mạc trong cơ tử cung.
• Chơi bóng chuyền: Nên chơi vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để nâng cao sức khỏe, ngừa bệnh tật.
• Tập yoga: Các động tác yoga giúp cơ thể nữ giới dẻo dai, giảm các cơn quặn thắt do lạc nội mạc tử cung gây ra. Do vậy, các bác sĩ luôn khuyến khích chị em thực hiện các bài tập yoga chữa lạc nội mạc tử cung tại nhà.

Dù thực hiện bài tập thể dục nào thì chị em cũng nên chọn những nơi có không khí trong lành, thoáng đãng, nhiều cây xanh như bờ hồ, công viên để cơ thể luôn trong trạng thái thư giãn nhất. Từ đó, nâng cao hiệu quả kiểm soát mỡ, đẩy lùi nguy cơ mắc bệnh.

Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần

Các chuyên gia y tế luôn khuyến khích mọi người nên thực hiện kiểm tra sức khỏe tổng quát theo định kỳ 6 tháng tới 1 năm một lần. Điều này giúp phát hiện sớm bệnh tật (nếu có), từ đó kịp thời có những biện pháp can thiệp, bảo vệ sức khỏe.

Đối với lạc nội mạc trong cơ tử cung, việc phát hiện sớm bệnh đóng vai trò vô cùng quan trọng trong công tác điều trị. Bởi ở giai đoạn đầu, các nội mạc đi “lạc” chưa phát triển dày đặc, chưa ăn sâu vào thành tử cung nên sẽ dễ xử lý hơn, thậm chí không cần chỉ định phẫu thuật. Do vậy, chị em nên chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ, tốt nhất là 6 tháng một lần.

Lạc nội mạc trong cơ tử cung là bệnh lành tính, không phải ai mắc bệnh này cũng bị vô sinh. Đa số những chị em bị lạc nội mạc tử cung trong cơ chỉ bị đau bụng khi “đến ngày” và có thể sử dụng thuốc để hỗ trợ. Nếu nhận thấy cơ thể có những biểu hiện bất thường, nữ giới nên tìm đến cơ sở chuyên khoa gần nhất để được chẩn đoán và tư vấn cụ thể.